Verstuikte enkel
Wat is een verstuikte enkel? Wanneer de voetzool te ver naar binnen of naar buiten draait, kunt je de enkel verzwikken. Om de enkel te verstevigen zit er een gewrichtskapsel omheen dat er samen met pezen en spieren voor zorgt dat de enkel stabiel blijft. Wanneer je de enkel verstuikt, rekken meestal de enkelbanden aan de buitenzijde van de enkel uit en ontstaan er kleine scheurtjes. Dit heeft een verzwikte enkel tot gevolg. Op het moment van de verzwikking kun je het gevoel hebben gehad dat er iets scheurde of knapte.
Klachten en symptomen bij een verzwikte enkel
Lopen en staan met een verstuikte enkel is moeilijk en pijnlijk. Door een bloeduitstorting kan de enkel blauw worden en dik aanvoelen.
Wat zijn risicofactoren?
De kans op een verstuikte enkel neemt toe als je:
- een verminderd gevoel voor evenwicht heeft
- beperkte beweeglijkheid van de enkel heeft
- wandelt, loopt of sport op ongelijke grond
- sporten beoefent waarbij mensen tegen elkaar botsen zoals volleybal of (zaal)voetbal
- schoeisel draagt dat niet passend is bij de activiteiten
- al eerder een verstuikte enkel hebt gehad.
Hoe behandelt een fysiotherapeut je enkelklachten?
Bij een lichte tot matige verstuiking van de enkel is het belangrijk de zwelling en pijn te verminderen. De fysiotherapeut kan daarom een zwachtel aanbrengen of je het advies geven een elastische kous te dragen. Bij een zwaardere blessure heeft de enkel ondersteuning nodig van tape, een brace of een spalk. Een ernstige verstuiking kan behandeld worden met kortdurend gipsverband gevolgd door een tapeverband of, in uitzonderlijke situaties, een operatie.
De fysiotherapeut kan je oefeningen geven om de stabiliteit van de enkel te verbeteren en de kracht te vergroten. Wanneer je vaker een verzwikte enkel hebt gehad, kijkt de fysiotherapeut ook of hij de oorzaak daarvan kan achterhalen om daar samen met je aan te werken. Zo kan hij je bijvoorbeeld helpen de looptechniek te verbeteren.
Wat kan ik zelf doen?
Probeer de enkel zo snel mogelijk na de verstuiking te koelen om de zwelling tegen te gaan. Het liefst met de schoen aan, omdat dit de zwelling minimaliseert en om ervoor te zorgen dat de schade niet verergert (voor het geval er sprake is van een breuk). Koel 15 tot 20 minuten met koud stromend water of met ijs. Wikkel het ijs in een theedoek of washandje om ervoor te zorgen dat de huid niet bevriest en herhaal dit vier tot vijf keer.
Naast het koelen van de enkel kunt je het volgende doen:
- leg de enkel hoog om de zwelling te verminderen
- laat de enkel rusten tot de ergste zwelling weg is
- draai rondjes met de tenen of voet: dit stimuleert de doorbloeding, dringt de zwelling terug en voorkomt dat de enkel stijf wordt.
Als je na het koelen nog steeds veel pijn hebt of nog niet kunt steunen op de enkel, raden wij je aan om langs te gaan bij de huisarts of een fysiotherapeut.
Om langdurige klachten na de enkelblessure te voorkomen is het verstandig om vlak na de verzwikking relatieve rust te houden en zodanig normaal proberen te lopen dat de klachten in drie dagen afnemen. De enkel moet in beweging blijven en je probeert zoveel mogelijk het normale looppatroon te behouden. Als je een paar dagen na de ‘misstap’ weer gewoon op de enkel kunt staan en lopen, kun je de enkel weer normaal belasten. Wees de eerste periode wel extra voorzichtig!
Neem op tijd contact op met de arts of fysiotherapeut wanneer de pijn blijft toenemen, de enkel erg stijf en instabiel is of je het gevoel hebt dat het gewricht blokkeert.